Coś więcej...: 100- lecie wielkiej bitwy

środa, 19 listopada 2014

100- lecie wielkiej bitwy

Niedawne zwiedzanie cmentarza wojennego w Wiączyniu Dolnym, zainspirowało mnie do bliższego zaznajomienia się z jego historią, a co za tym idzie z przebiegiem wydarzeń, które miały miejsce w okolicach Łodzi równo sto lat temu. Mowa oczywiście o jednej z większych operacji militarnych I Wojny Światowej na froncie wschodnim, która przeszła do historii jako Bitwa Łódzka lub Operacja Łódzka.
Nadarzyła się ku temu specjalna okazja, jako że Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, przy wsparciu Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim, oraz Stowarzyszenia Eksploracyjno- Historycznego "Grupa Łódz", zorganizowało na ten temat interesującą wystawę.

"Operacja Łódzka przez niektórych sztabowców określona została najbardziej złożoną operacją manewrową I wojny światowej. Jest to ważne dla naszej historii szczególnie z uwagi na to, że we wszystkich trzech armiach uczestniczących w Operacji Łódzkiej znajdowali się Polacy. Polskie nazwiska można odczytać na zachowanych płytach nagrobnych na cmentarzach ziemi łódzkiej lub w zapiskach osób uczestniczących w walkach.

Operacja obejmowała swoim zasięgiem dość rozległy teren: od północy rzekę Wisłę od ujścia Bzury do Włocławka; od zachodu linię Włocławek - Koło oraz rzeki Wartę i Widawkę; na południu linię Działoszyn - Przedbórz oraz na wschodzie rzekę Pilicę poprzez Nowe Miasto - Rawę do rzek Rawki i Bzury. Na tym terenie doszło do starcia, w którym uczestniczyły trzy armie rosyjskie wchodzące w skład Frontu Północno-Zachodniego ( 1., 2. i 5. ) pod dowództwem generała Nikołaja Ruzskiego. W armiach carskich znajdowało się w sumie 362.447 żołnierzy i oficerów. Przeciwnikiem Rosjan były głównie siły niemieckie liczące 206.500 żołnierzy i oficerów, w głównej mierze skupione w 9. Armii niemieckiej pod dowództwem generała Augusta von Mackensena. Dodatkowo, aby wzmocnić jej siły, pomiędzy 1 a 12 listopada z Frontu Zachodniego zostały przerzucone dodatkowe cztery korpusy, co spowodowało osłabienie na tamtym froncie niemieckiego uderzenia. W przededniu starcia na tym dość niewielkim terenie, zostało skoncentrowanych przeszło 600 000 żołnierzy i oficerów.

Głównymi przeciwnikami w operacji łódzkiej były armie rosyjska i niemiecka, ale warto wspomnieć również o jednostkach austro-węgierskich, które uczestniczyły bezpośrednio i pośrednio w tych działaniach. W końcu września 1914 roku, doszło do wzmocnienia sił niemieckich przez użyczenie znacznej części austro-węgierskiej 2 Armii, walczącej dotąd w Galicji. Na początku 1915 roku jednostki tej armii zostały oddelegowane na front karpacki.

Operacja Łódzka obfitowała w wiele krwawych epizodów[...]. Najlepiej obrazują to eksponaty zgromadzone na wystawie pochodzące z pól bitewnych całej operacji, a zebrane przez członków Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historycznego „Grupa Łódź”. Manierki, kociołki, bagnety, łuski, przestrzelone pociski, sprzączki od pasów, skorupy granatów są świadkami wydarzeń zarówno bohaterskich, jak i tych mniej chwalebnych. Stanowią one uzupełnienie pisemnych relacji uczestników walk na łódzkiej ziemi, którzy na kartach pamiętników i w opowieściach przekazali relacje o okropnościach wojny, jakich doświadczyli."

Wystawa zdecydowanie warta była odwiedzenia, a jej kameralny charakter bardzo przypadł mi do gustu. Na niewielkiej powierzchni zebrano sporo ciekawych eksponatów, pamiątek i militariów, oraz w atrakcyjny wizualnie i przystępny sposób, przedstawiono historię tamtych znamiennych i tragicznych wydarzeń.